Negeseuon gan arweinwyr ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid
Mae dydd Llun, Hydref 7fed, yn nodi Diwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid. Ar y diwrnod hwn, rydyn ni'n dod at ein gilydd fel cymuned dai fyd-eang i gofio'r miliynau o rentwyr ledled y byd sy'n ffurfio rhan fawr o'n cymunedau. O ddinasoedd i bentrefi, mae tenantiaid yn hanfodol i'r ecosystem tai. Ac eto, fel y gwyddom oll, mae tenantiaid yn aml yn wynebu heriau sy’n unigryw i fod yn denant—boed hynny’n fforddiadwyedd, sicrwydd, neu fynediad at dai o safon – mae’r rhain yn darparu achos byd-eang i ni gofio ac ymladd i wella.
I nodi’r diwrnod arbennig hwn yng Nghymru, estynnodd TPAS Cymru at arweinwyr tai a gwleidyddol o bob rhan o Gymru i rannu eu lleisiau ar bwysigrwydd y diwrnod arbennig hwn. Gobeithiwn y bydd eu geiriau yn tawelu eich meddwl ac yn rhannu blaenoriaeth tenantiaid yn Llywodraeth Cymru a gwleidyddiaeth.
Meddai Jayne Bryant, Ysgrifennydd y Cabinet dros Dai a Llywodraeth Leol:
“Mae’n bleser mawr i mi gefnogi Diwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid eleni. Mae’n cynnig cyfle i barhau i hyrwyddo hawliau a lles rhentwyr, a chodi ymwybyddiaeth o’r heriau y gall tenantiaid eu hwynebu, megis fforddiadwyedd, sicrwydd, a thai o safon. Dylai pawb gael mynediad at gartref diogel a fforddiadwy, a byddaf yn parhau i flaenoriaethu mesurau i ddarparu mwy o gartrefi fforddiadwy, i amddiffyn tenantiaid ac i hyrwyddo ymgysylltiad cymunedol cryfach.”
Wrth fynegi ei chefnogaeth i denantiaid a rhentwyr yng Nghymru ar Ddiwrnod Rhyngwladol Tenantiaid, dywedodd Jane Dodds, AS Canolbarth a Gorllewin Cymru:
“Fel aelod o’r Senedd, rwy’n hoffi bod gan bob un o’m cyd-Aelodau ddyletswydd i sicrhau bod rhentwyr yma yng Nghymru yn cael chwarae teg. Yma yng Nghymru, mae dros 400,000 o bobl yn rhentu mewn rhyw fodd, boed hynny drwy dai cymdeithasol neu’r sector preifat.
Mae’r bobl hyn yn haeddu byw mewn tai diogel a fforddiadwy, ac mae’n anrhydedd i mi gefnogi Undeb Rhyngwladol y Tenantiaid wrth iddynt barhau i sefyll dros hawliau rhentwyr ar draws y byd.”
Meddai Mark Isherwood AS – Aelod o Senedd Cymru dros Ogledd Cymru. Plaid y Ceidwadwyr Cymreig:
“Mae tai diogel a fforddiadwy yn greiddiol i adfywio economaidd a chymdeithasol cynaliadwy. Mae tenantiaid angen diogelwch cartref da a landlord cyfrifol, ac yn yr un modd, mae landlordiaid angen sicrwydd tenantiaid cyfrifol. Gyda thraean o bobl Cymru bellach yn rhentu eu cartrefi, mae dirfawr angen cynyddu’r cyflenwad tai i ateb y galw a gwella fforddiadwyedd.
Ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid, diolchwn i’r tenantiaid sy’n chwarae rhan hanfodol wrth helpu i lunio gwasanaethau landlordiaid a blaenoriaethau yn y Sector Cymdeithasol, ac wrth graffu ar landlordiaid..”
Dywedodd Mike Hedges AS, sy'n cynrychioli etholaeth Dwyrain Abertawe:
“Yn anarferol ymhlith gwleidyddion etholedig, treuliais fy mhlentyndod yn byw mewn tŷ cyngor. Roeddwn yn ddiolchgar iawn i symud i dŷ cyngor o lety a rentir yn breifat. Mae’n bwysig bod awdurdodau lleol a landlordiaid cymdeithasol cofrestredig yn gwrando ar leisiau eu tenantiaid mewn tai cymdeithasol. Rwy’n credu yn y ddarpariaeth o dai cymdeithasol ac rwy’n gobeithio y gellir cynyddu nifer y tai cymdeithasol yng Nghymru.”
Dywedodd Sian Gwenllian AS, llefarydd Plaid Cymru ar Dai a Chynllunio a Chadeirydd y Grŵp Trawsbleidiol ar Dai:
“Ar y Diwrnod Rhyngwladol Tenantiaid hwn, rwy’n sefyll mewn undod â’r 236,000 o rentwyr mewn tai cymdeithasol a dros 200,000 yn y sector rhentu preifat ledled Cymru. Gyda chostau rhentu yn gyson uwch na thwf cyflogau, mae’n hanfodol ein bod yn eiriol dros opsiynau tai teg a fforddiadwy i bawb. Rhaid inni ymrwymo i gynyddu’r cyflenwad o dai cymdeithasol, gan sicrhau bod gan bawb fynediad at gartref diogel a sicr yn eu cymuned. Mae eich lleisiau yn hanfodol wrth lunio’r sgwrs hon, a gyda’n gilydd, gallwn greu system dai sy’n rhoi blaenoriaeth wirioneddol i bobl. Diwrnod Rhyngwladol Tenantiaid Hapus!”
Dywedodd Cadeirydd Bwrdd TPAS Cymru, a’r tenant, Emma Parcell:
“Fel tenant tai cymdeithasol a Chadeirydd TPAS Cymru, rwy’n hynod falch o ddathlu Diwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid.
Mae’n anrhydedd i TPAS Cymru ddathlu a chefnogi Diwrnod Rhyngwladol Tenantiaid. Yng Nghymru, mae traean o bobl yn rhentu eu cartrefi, gyda 236,000 o rentwyr yn byw mewn tai cymdeithasol a 200,000 yn byw yn y sector rhentu preifat. Mae'n bwysig iawn bod lleisiau tenantiaid yn cael eu clywed a'u bod yn teimlo eu bod yn cael eu gwerthfawrogi gan eu landlordiaid. Mae’n hanfodol bod landlordiaid yn ymgysylltu’n effeithiol â’u tenantiaid a’u bod yn onest ac yn atebol am eu gweithredoedd.
Mae 11 awdurdod lleol a 34 o landlordiaid cymdeithasol cofrestredig yn darparu tai cymdeithasol ledled Cymru. Mae darparwyr tai cymdeithasol yn ymgysylltu â’u tenantiaid mewn sawl ffordd, gan gynnwys adborth ac arolygon, cefnogi cymunedau, craffu ar y modd y darperir gwasanaethau, a dylanwadu ar benderfyniadau strategol.
Mae gofynion rheoleiddiol Llywodraeth Cymru a diwylliant sefydliadol landlordiaid cymdeithasol cofrestredig, gan gynnwys awdurdodau lleol, i gyd yn rhoi pwys mawr ar glywed llais y tenant. Mae'r bedwaredd safon reoleiddiol yn ei gwneud yn ofynnol i gymdeithasau tai ddangos tystiolaeth a bod tenantiaid yn cael eu grymuso a'u cefnogi i ddylanwadu ar ddyluniad a darpariaeth gwasanaethau.
Mae TPAS Cymru yn darparu cyfleoedd i denantiaid roi eu barn ac ymgysylltu â landlordiaid, yn ogystal â dylanwadu ar y sector tai ledled Cymru.
Felly heddiw, ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid, fel Cadeirydd TPAS Cymru ac, yn bwysicach fyth, yn denant fy hun, rwy’n eich annog i gymryd rhan a dathlu Diwrnod Rhyngwladol y Tenantiaid gyda ni.”
Rydym yn edrych ymlaen at nodi’r diwrnod arbennig hwn gyda digwyddiad yn cynnwys siaradwyr o Undeb Tenantiaid Sweden, Gogledd Macedonia a Gogledd Iwerddon. Diwrnod Rhyngwladol Tenantiaid 2024